“Maar hij was boos dus…”
En direct onderbreek ik het betoog.
“Hoe weet jij dat die persoon boos was? Heb je het hem gevraagd?” vroeg ik.
“Ehhhh, nee maar ik dacht dat….uhhm” was het twijfelende antwoord
“Dus je nam aan dat hij boos was?” vroeg ik om zeker te weten of ik het goed heb begrepen.
“Eh, ja maar…”
Met slechts een enkel handgebaar kap ik de zin af en wend mijn aandacht op de persoon die zojuist tot boos persoon was verklaard tijdens een ‘uit de hand gelopen chat sessie.
“Was jij boos?” vroeg ik.
“Nee, ik was niet boos, enkel geïrriteerd” was het antwoord.
En ik draai mij weer op en zeg: “Dat is iets heel anders”
Assumption is the mother of all fuckups! Een chat sessie kan ernstig uit de hand lopen. Nu is op afstand samenwerken al heel erg lastig maar daarbij wordt het overleggen via een geschreven medium nog eens extra uitdagend. Zeker als het om softwareontwikkeling gaat. Een van de meer complexere disciplines die er bestaat.
Nu is het niet erg als er emotie ontstaat als je samenwerkt. Graag zelfs! Dit scherpt de geest en indien goed begeleid kan het het groepsproces ook nog eens versterken.
Maar het toekennen van een emotie aan iemand op basis van een aanname is funest voor goede samenwerking. Boosheid is weer net een andere emotie dan frustratie. Beide zijn een teken dat er iets aan de hand is en vaak is het datgene waar de conversatie niet over gaat.
Wat kun je hier het beste tegen doen?
De oplossing is kinderlijk eenvoudig maar daarmee vreselijk moeilijk. Maak het simpelweg bespreekbaar. Vertel de persoon wat jij voelt of ervaart tijdens jullie discussie maar hierbij komt het heel erg aan op de juiste woordkeus.
“Volgensmij ben jij boos!”
Daarmee vertaal je direct je aanname naar de persoon in kwestie. NIET DOEN! Je plakt hiermee een stempel op die persoon zonder het bij jezelf te houden. Jij ervaart boosheid maar dat betekend niet direct dat dit zo is. Het is jouw interpretatie, op deze manier wijs je bijna met een beschuldigende vinger naar die persoon dat hij of zij boos is en de kans is levensgroot dat je er gigantisch naast zit.
Hou het bij jezelf, vertel hoe de ander op jou overkomt en check of dit klopt.
“Je komt op mij over alsof je boos bent, klopt dit?
Hiermee duw je niet van je af maar hou je het bij jezelf. Je geeft de ander, die ongetwijfeld emoties heeft want je vraagt het niet zomaar, de kans om met jou te delen welke emotie dwars zit.
“Nee, ik ben niet boos maar ik ben gefrustreerd.”
Door een vraag te stellen krijg je ineens informatie van de ander en ben je ineens in de gelegenheid om het eigenlijke probleem (dat de emotie veroorzaakt), bespreekbaar te maken.
“He, dat is vervelend zeg. Waarom ben je gefrustreerd?”
Een erkenning van de frustratie, want het is immers erg vervelend om gefrustreerd te zijn gevolgd door een open vraag zodat je nog meer informatie krijgt over de oorzaak. Die wellicht helemaal niet bij jou ligt…of wel.
“Ik ben gefrustreerd omdat jij met een probleem bij mij komt die ik best voor je wil oplossen maar ik weet niet wat de oorzaak is van het probleem. Dit heb ik je een aantal keer gevraagd maar ik krijg er maar geen antwoord op. Je geeft mij allerlei details wat je ziet als het probleem is opgetreden maar je verteld niet wat je hebt gedaan zodat het probleem zich voordeed”
Een korte open vraag en vervolgens krijg je een heleboel informatie waarbij je in dit geval de frustratie vrij gemakkelijk weg kunt nemen.
Zoals ik al zei….de oplossing lijkt kinderlijk eenvoudig. Maar als je in een discussie zit er komt emotie bij dan is het heel erg menselijk dat de andere partij hier ook emotioneel op reageert. Het is dat heel erg lastig om een stapje terug te doen en te vertellen hoe de ander op je overkomt.
Het mooie van emotie is, het is slechts tijdelijk. Na een tijdje ebt de woede of frustratie weg en ben je vaak weer in staat rationeel naar het probleem te kijken. Zelfs op dat moment is het mogelijk jouw interpretatie van de emotie bespreekbaar te maken zoals hierboven beschreven.
Neem geen stelling…de emotie is namelijk geen feit maar stel een vraag. Door een vraag te stellen kan de ander namelijk niet boos worden (tenzij het een ondeugdelijke vraag is natuurlijk). Ik heb nog nooit iemand meegemaakt die boos is geworden vanwege een vraag die iemand stelde.
Wees voorzichtig met je aanname met betrekking tot emoties en maak het bespreekbaar!
